Ο Τζάκσον Πόλοκ (Jackson Pollock, 1912 – 1956) ήταν Αμερικανός ζωγράφος εκπρόσωπος του κινήματος του αφηρημένου εξπρεσιονισμού.
Το 1929 εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη, όπου σπούδασε ζωγραφική κοντά στον Τόμας Χαρτ Μπένσον. Τα πρώτα έργα του Πόλοκ θεωρούνται επηρεασμένα από τους Μεξικανούς ζωγράφους. Μετά από την πρώτη του επαφή με έργα του Πικάσο και των υπερρεαλιστών, οι πίνακες γίνονται περισσότερο συμβολικοί.
Ακόμη, επηρεάστηκε από τις θεωρίες του ψυχολόγου Γιουνγκ. Τα έργα του της περιόδου 1938-1944 βασίζονται σε αυτές. Ο καλλιτέχνης αντιμετώπιζε αρκετά ψυχολογικά προβλήματα.
Το 1945 ο Πόλοκ αφοσιώνεται ολοκληρωτικά στη ζωγραφική, συντηρούμενος από την σύζυγό του. Την περίοδο αυτή, η οποία θεωρείται από τις δημιουργικότερες για τον Πόλοκ, επινοεί την τεχνική του “Σταξίματος”. (dripping) Μερικοί όμως αποδίδουν την πατρότητα της τεχνικής αυτής στην Αμερικανοουκρανή ζωγράφο Janet Sobel.
Οι τεχνικές που αναπτύσσει καλούνται συχνά και με τον όρο action painting. (Ζωγραφική δράσης) Ο Πόλοκ τοποθετούσε στο έδαφος τον καμβά και έσταζε το αραιό χρώμα πάνω του. Το έργο του όμως είναι πολύ πιο οργανωμένο και έντεχνο από ότι φαίνεται με την πρώτη ματιά. Παρά τον τυχαίο χαρακτήρα που περιέχεται στην τεχνική του, ο Πόλοκ επεξεργάζεται σχολαστικά τους πίνακές του, που συνήθως είναι αφηρημένες συνθέσεις μεγάλων διαστάσεων. Οι πίνακες του Πόλοκ μετά το 1951 χαρακτηρίζονται από περισσότερο σκοτεινά χρώματα.
Ας ακούσουμε τον ίδιο να μιλά για την τέχνη του:
“Η ζωγραφική μου δεν γίνεται στο καβαλέτο. Προτιμώ να καρφώνω τον ατέντωτο μουσαμά στον σκληρό τοίχο ή το πάτωμα. Χρειάζομαι την αντίσταση μιας σκληρής επιφάνειας. Πιο άνετα νοιώθω στο πάτωμα. Αισθάνομαι πιο κοντά, σα να είμαι μέρος του έργου, γιατί έτσι περπατάω γύρω του και το βλέπω από τις τέσσερις πλευρές. Είμαι μέσα του.
Συνεχώς απομακρύνομαι από τα παραδοσιακά εργαλεία του ζωγράφου, δηλ. Τα πινέλα, το καβαλέτο, την παλέτα κλπ. Προτιμώ ξυλάκια, σπάτουλες, μυστριά και αραιό χρώμα ή παχιά πάστα χρώματος ανακατεμένη με άμμο, σπασμένο γυαλί ή άλλα ξένα υλικά. Οταν είμαι μέσα στο έργο δεν έχω συνείδηση του τι κάνω. Μόνο μετά από μια περίοδο “γνωριμίας” αρχίζω να το καταλαβαίνω.”
Ο αυτοματισμός που επικαλείται, προφανώς βασίζεται στον επηρεασμό του από τον Γιουνγκ, όπως είπαμε.
Πρόσφατα, Φυσικοί εξέτασαν το έργο του, και ισχυρίστηκαν πως ο Πόλοκ προηγήθηκε, μάλλον ενστικτωδώς, κατά μια δεκαετία της επιστημονικής διατύπωσης της “Θεωρίας του Χάους”, οργανώνοντας τους πίνακές του με τις αρχές των πολυδιασπασμένων αυτοεπαναλαμβανόμενων συνόλων (“fractal”) σύμφωνα με μη Ευκλείδειες αρχές.
Ας επιτραπεί όμως να ισχυριστούμε πως αυτός είναι ο ορισμός της εικαστικής δημιουργίας ούτως ή άλλως... Τα έργα του, για παράδειγμα, θυμίζουν συχνά περίπλοκα Αραβουργήματα, άλλα αριστουργήματα Μαθηματικής Σκέψης.
 |
| Αραβούργημα |
Οι πίνακες που ακολουθούν την τεχνική του “Σταξίματος”, έχουν μεγάλη εμπορική επιτυχία. Το περιοδικό Time το 1951 τον χαρακτηρίζει "μεγαλύτερο εν ζωή Αμερικανό καλλιτέχνη". και το 1956 του δίνει το παρατσούκλι "Jack the Dripper" (παράφραση του “Τζακ του αντεροβγάλτη”)
Η καλλιτεχνική πορεία του Τζάκσον Πόλοκ διακόπηκε νωρίς, καθώς σκοτώθηκε το 1956 σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα .
.jpg)
